Ακρίβεια και πληθωρισμός χτυπούν καμπανάκι για τα τουριστικά έσοδα
Η οικονομική δραστηριότητα αποδεικνύεται ανθεκτική ωστόσο εάν οι πληθωριστικές πιέσεις επιμείνουν εγκυμονούν κινδύνους για το μέλλον, όπως προοιωνίζονται τα μηνύματα από την εσωτερική και την εξωτερική ζήτηση.
Πολλές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν ήδη κάμψη εμπορικής δραστηριότητας και μείωση της παραδοσιακής πελατείας τους. Είναι ενδεικτικό ότι λόγω πληθωρισμού παρατηρείται μείωση των αφίξεων Γερμανών τουριστών στην Ελλάδα και άλλους τουριστικούς προορισμούς, ενώ η πλειοψηφία των Ελλήνων μειώνει τις δαπάνες για διακοπές. Σύμφωνα με έρευνα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων & Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος (ΣΕΛΠΕ) σε συνεργασία με το εργαστήριο ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η πλειοψηφία του κοινού επιλέγει εξοχικές κατοικίες, φιλοξενία (26%) ή διαμονή (22%).
Το 20% επιλέγει διαμονή σε ενοικιαζόμενα δωμάτια, μόλις 9% διαμονή σε ξενοδοχεία και 6% επιλέγει camping. Χαρακτηριστικό επίσης της στροφής των Ελλήνων σε οικονομικότερες λύσεις είναι ότι το 45% κατά τη διάρκεια των διακοπών του μαγειρεύει συχνά για να μειώσει τη δαπάνη σε καταστήματα εστίασης.
Υπενθυμίζεται επίσης ότι η μεγαλύτερη θετική έκπληξη από την πορεία της οικονομίας στο α’ τρίμηνο ήρθε από τις καθαρές εξαγωγές, οι οποίες συνεισέφεραν μία ποσοστιαία μονάδα στον ετήσιο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ, έναντι μέσης αρνητικής επίδρασης 2,8 ποσοστιαίων μονάδων πέρυσι. Ωστόσο τον Απρίλιο καταγράφηκε πτώση των εξαγωγών κατά 4,3%, μετά από άνοδο για 26 διαδοχικούς μήνες, από τον Φεβρουάριο του 2021.
Πρόκειται για μήνυμα ότι ο υψηλός πληθωρισμός, η αύξηση των επιτοκίων, το αυξημένο κόστος των πρώτων υλών και η επιβράδυνση των ρυθμών της παγκόσμιας ανάπτυξης αρχίζουν πλέον και επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων. Η εξέλιξη παρακολουθείται, όπως σχολίασε η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), Χριστίνα Σακελλαρίδη, που εξέφρασε την προσδοκία να είναι συγκυριακή.
Είναι ωστόσο ξεκάθαρο ότι δεν συνδυάζονται υψηλοί ρυθμοί εξαγωγών με πιέσεις στους μακροοικονομικούς δείκτες των αγορών-στόχων στις οποίες προορίζονται οι εξαγωγές. Σχετική αναφορά έκανε ο Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) και Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στο πλαίσιο της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων & Ποτών (ΣΕΒΤ) λαμβάνοντας υπόψη μακροοικονομικά στοιχεία που δείχνουν ότι μεγάλες οικονομίες όπως η γερμανική είναι αντιμέτωπες με πτώση του ΑΕΠ και τεχνητή ύφεση.
Σύμφωνα με τον κ. Βέττα οι δύο αιτίες πυροδότησης του πληθωρισμού: νομισματική πολιτική την περίοδο της πανδημικής κρίσης και ενεργειακή κρίση, έχουν δρομολογήσει μια αυτόνομη πορεία των τιμών δημιουργώντας ένα σπιράλ με τους μισθούς και εάν τα επόμενα 3-4 χρόνια ο ρυθμός του πληθωρισμού εγχωρίως δεν είναι χαμηλότερος από το ρυθμό του πληθωρισμού στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες η Ελλάδα θα χάνει ανταγωνιστικότητα.
Η ενίσχυση της εξωστρέφειας της οικονομίας επιδρά θετικά στον ρυθμό μεγέθυνσης μιας οικονομίας, αλλά όταν αυτή συνοδεύεται με διερευνόμενα εξωτερικά ελλείμματα τότε ενδέχεται η εγχώρια οικονομία να καταστεί ευάλωτη στους εξωτερικούς κραδασμούς.
Σύμφωνα με τον κ. Βέττα, στην περίπτωση της Ελλάδας όπου οι εισαγωγές παρουσιάζουν υψηλή ελαστικότητα ως προς την κατανάλωση, που αντιπροσωπεύει μεγάλο μέρος του εγχώριου προϊόντος, η ενίσχυση του ρυθμού μεγέθυνσης της εγχώριας οικονομίας επιφέρει την αύξηση της εξωστρέφειας αλλά ταυτόχρονα και την επιδείνωση του ελλείμματος του εξωτερικού ισοζυγίου. Ωστόσο, όπως προσθέτει, η μεγάλη αύξηση της εξωστρέφειας που παρατηρείται τα τελευταία δύο χρόνια έχει οδηγήσει σε μικρότερα ελλείμματα συγκριτικά με τον μικρότερο βαθμό εξωστρέφειας και τα μεγαλύτερα εξωτερικά ελλείμματα που παρατηρήθηκαν το 2007.
Θετικές προβλέψεις
Σημειώνεται ότι η οικονομική δραστηριότητα προς το παρόν εμφανίζεται ανθεκτική με συνέχιση της υπεραπόδοσης έναντι της Ευρωζώνης – παρά την επιβράδυνση το α’ τρίμηνο – και με πρόβλεψη επιτάχυνσης του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ άνω του 2,5% ετησίως από το β’ τρίμηνο. Μάλιστα η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της ΕΤΕ προβλέπει, διατηρώντας αμετάβλητες τις προβλέψεις της για το σύνολο του έτους, ότι ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ θα επιταχυνθεί στο 2,5% το β’ τρίμηνο και θα κυμανθεί περίπου στο 3% ή ακόμη υψηλότερα το β’ εξάμηνο.
Υπενθυμίζεται ότι η ελληνική οικονομία παρέμεινε σε αναπτυξιακή τροχιά κατά το α’ τρίμηνο του 2023, με το ΑΕΠ να ενισχύεται κατά 2,1% σε ετήσια βάση, πάνω από το μέσο όρο της Ευρωζώνης (1,0% ετησίως) για 8ο συνεχές τρίμηνο. Μεταξύ άλλων οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η ιδιωτική κατανάλωση, βασική συνιστώσα της εγχώριας ζήτησης, σημείωσε ισχυρή αύξηση 2,9% ετησίως (+1,4% σε εποχιακά προσαρμοσμένη τριμηνιαία βάση) με ώθηση από τις ευνοϊκές συνθήκες στην αγορά εργασίας και την υποχώρηση των τιμών ενέργειας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
