Από την κρίση του 1976 και τη Thatcher ως τη Μαύρη Δευτέρα του 2022: Τα μεγαλύτερα κραχ για τη στερλίνα

Από την κρίση του 1976 και τη Thatcher ως τη Μαύρη Δευτέρα του 2022: Τα μεγαλύτερα κραχ για τη στερλίνα
Ηταν μία χειρότερες πτώσεις της λίρας, αλλά απέχει πολύ από την πρώτη…

Η ελεύθερη πτώση που σημειώνεται στη στερλίνα, ως αποτέλεσμα των μέτρων ελάφρυνση που εξήγγειλε ο υπουργός Οικονομικών της Μεγάλης Βρετανίας, Kwasi Kwarteng, είναι πρωτοφανής… Από τότε που το νόμισμα του Ηνωμένου Βασιλείου τυγχάνει διαπραγμάτευσης, δηλαδή από το 1971, κανένα άλλο γεγονός δεν το είχε οδηγήσει σε τόσο χαμηλά επίπεδα.

Από το 1971, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει περάσει πέντε υφέσεις, εντάχθηκε και αποχώρησε από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών, υπέφερε από την οικονομική κρίση του 2008, το Brexit και την COVID-19, ωστόσο τίποτα δεν συγκρίνεται με αυτήν την αντίδραση σε μια ομιλία για τη φορολογική πολιτική.

Υπενθυμίζεται πως η στερλίνα υποχωρούσε το πρωί της Δευτέρας 5%, στο ιστορικό χαμηλό του 1,03 δολαρίου, με το sell off να επεκτείνεται και σε άλλα περιουσιακά στοιχεία. Εν προκειμένω, το Fortune κάνει μια μικρή αναδρομή στις κρίσεις που αντιμετώπισε το νόμισμα του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η κρίση της στερλίνας του 1976

Το 1976, το Ηνωμένο Βασίλειο είδε το νόμισμά του να πέφτει σε επίπεδα ρεκόρ, στο 1,4 δολ. Θρυαλλίδα εξελίξεων αποτέλεσε το σχέδιο προϋπολογισμού «δαπανών για ανάπτυξη» που παρουσίασε ο Άντονι Μπάρμπερ. 

Ο Mohamed El-Erian, οικονομικός σύμβουλος της Allianz, αναφέρθηκε σε αυτή την περίοδο σε ένα σημείωμα μετά την ανακοίνωση του Kwarteng. «Ζούμε ξανα το 1972, με την έννοια ότι η κυβέρνηση θέλει ανάπτυξη και το κάνει μέσω μη χρηματοδοτούμενων κινήτρων» έγραψε, προσθέτοντας ότι τα μέτρα Kwarteng ισοδυναμούν με «απορρύθμιση, περισσότερες φορολογικές περικοπές, αφήνοντας τον πληθωρισμό για την κεντρική τράπεζα».

Ύφεση του 1985 υπό τη Thatcher

Η τελευταία φορά που η λίρα στερλίνα έπεσε έως και 1,03 δολάρια ήταν το 1985, τρία χρόνια μετά την ύφεση στις αρχές της δεκαετίας του ’80 που προκλήθηκε από την ενεργειακή κρίση του 1979 και τον αυξανόμενο πληθωρισμό.

Εκείνη την εποχή, η Margaret Thatcher βρισκόταν στην εξουσία από το 1979 και παρομοίως με τους Truss και Kwarteng είχε επιφέρει έναν σαρωτικό αριθμό φορολογικών περικοπών, ώστε να δοθούν κίνητρα για ανάπτυξη. Η Thatcher και η συντηρητική κυβέρνησή της μείωσαν τον ανώτατο φορολογικό συντελεστή εισοδήματος από 83% σε 60% και τον βασικό συντελεστή φόρου εισοδήματος από 33% σε 30%.

1992: Μαύρη Τετάρτη

Στις 16 Σεπτεμβρίου 1992, η στερλίνα κατέρρευσε και η Βρετανία αναγκάστηκε να αποχωρήσει από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ΜΣΙ) – μια ρυθμιζόμενη συναλλαγματική ισοτιμία που συνέδεε την αξία των ευρωπαϊκών νομισμάτων μεταξύ τους. Το ΗΒ βρισκόταν στον Ευρωπαϊκό ΜΣΙ από το 1990, αλλά αναγκάστηκε να αποχωρήσει σε λιγότερο από δύο χρόνια, καθώς έπεσε από τα κατώτατα όρια που είχε θέσει ο μηχανισμός.

Μέρος της πτώσης της θα μπορούσε να αποδοθεί στον δισεκατομμυριούχο επενδυτή George Soros, ο οποίος πίστευε ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου θα αποτύγχανε στην προσπάθειά της να στηρίξει τη λίρα και συσσώρευσε μια μεγάλη short θέση στο νόμισμα. 

Μαζί με τον Soros και άλλοι επενδυτές άρχισαν να στοιχηματίζουν ενάντια στη λίρα, κάτι που τελικά οδήγησε στο κραχ της Μαύρης Τετάρτης. Ο Τζορτζ Σόρος φέρεται να απεκόμισε κέρδος 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων εκείνη την ημέρα.

Τη Μαύρη Τετάρτη, η κυβέρνηση αύξησε τα επιτόκια δύο φορές την ίδια μέρα για να κατευνάσει τον πανικό στην αγορά, κάτι που ο Alain Neuf, οικονομολόγος και λέκτορας στο Science Po και συγγραφέας του An Exchange Rate History of the United Kingdom, είπε ότι είχε το αντίθετο αποτέλεσμα.  

Οικονομική κρίση του 2008

Η λίρα σημείωσε μεγάλη πτώση το 2008, όταν ο πρωθυπουργός των Εργατικών Gordon Brown είπε ότι η παγκόσμια πιστωτική κρίση ήταν πιθανό να ωθήσει τη Βρετανία σε ύφεση. Στις 22 Οκτωβρίου 2008, η στερλίνα κατρακύλησε 4%, στα 1,62 δολ.

Brexit  

Η μεγαλύτερη απώλεια μιας ημέρας στην ιστορία της λίρας στερλίνας ήρθε μετά την ψήφιση υπέρ της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το νόμισμα υποχώρησε έως και 13%, στο 1,33 δολ., καθώς οι επενδυτές τρόμαξαν με την απόφαση σοκ της Βρετανίας να εγκαταλείψει την ενιαία αγορά.