Ποιες είναι οι εναλλακτικές της Ευρώπης στο ρωσικό αέριο;

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ανακοινώσει κυρώσεις κατά της Μόσχας που αναμένεται να έχουν «τεράστιες συνέπειες», χωρίς να έχει εφαρμόσει, προς το παρόν, ρωσικό εμπάργκο πετρελαίου ή φυσικού αερίου. Ενώ οι συζητήσεις για τον απαγόρευση πώλησης πετρελαίου έχουν ενταθεί, η Ρωσία μπορεί η ίδια να προχωρήσει σε έναν αποκλεισμό από το φυσικό της αέριο. Το βράδυ της Δευτέρας, ο Ρώσος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ δήλωσε ότι η Ρωσία μπορεί να διακόψει τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 1 ως αντίποινα κατά της Γερμανίας για την απόσυρση της υποστήριξης για τον, σχεδόν ολοκληρωμένο, αγωγό Nord Stream 2. Ο Νόβακ είπε επίσης ότι η Ευρώπη πιθανώς να χρειαστεί περισσότερο από ένα έτος για να αντικαταστήσει το πετρέλαιο που αγοράζεται σήμερα από τη Ρωσία και ότι, ως αποτέλεσμα, η τιμή θα σκαρφάλωνε στα 300 δολάρια ανά βαρέλι ή περισσότερο.

Η Ρωσία προμηθεύει το 40% του φυσικού αερίου που εισάγει η ΕΕ, επομένως σε ποιες εναλλακτικές λύσεις θα μπορούσαν να στραφούν οι ευρωπαϊκές χώρες σε περίπτωση που η Ρωσία κλείσει τη στρόφιγγα; Η Γηραιά Ήπειρος θα πρέπει να στραφεί στους προμηθευτές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), το οποίο συνήθως φτάνει με πλοίο. Οι κύριες χώρες εξαγωγής LNG στον κόσμο το 2020 ήταν η Αυστραλία, το Κατάρ και οι Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με την BP. Ενώ το Κατάρ είναι το πλησιέστερο στην Ευρώπη, η κυβέρνηση του Κατάρ δεν έχει ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της ως πιθανός βασικός προμηθευτής φυσικού αερίου για την ΕΕ.

Η χώρα είπε ότι δεν ήταν διατεθειμένη να διακόψει τα μακροπρόθεσμα συμβόλαιά της εάν προκύψει μια πιθανή ευρωπαϊκή κρίση φυσικού αερίου, αφήνοντας διαθέσιμο μόνο το 10% περίπου του φυσικού της αερίου. Το Κατάρ θα μπορούσε να ενδιαφέρεται για ένα νέο μακροπρόθεσμο συμβόλαιο με ευρωπαϊκές χώρες, αλλά αυτό είναι κάτι που η ΕΕ είχε ήδη προσωρινά βάλει σε αναμονή λόγω αντιμονοπωλιακών ανησυχιών. Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επίσης, είναι ένας άλλος τομέας που θα μπορούσε να προκαλέσει πονοκέφαλο στους αγοραστές της ΕΕ όταν έχουν να κάνουν με το Κατάρ.

Με την προμήθεια φυσικού αερίου να βρίσκεται στον “αέρα”, και με συνομιλίες να βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, η Γερμανία έχει ανακοινώσει την κατασκευή δύο τερματικών σταθμών LNG στη βόρεια ακτή της χώρας. Άλλα κράτη, ειδικά στη Νότια Ευρώπη, χρησιμοποιούν ήδη αυτή τη μέθοδο, καθώς σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του 2020 η Πορτογαλία εισήγαγε το 56% του φυσικού της αερίου από τη Νιγηρία και το 17% από τις ΗΠΑ, ενώ η Ισπανία αγόρασε περισσότερο από το 35% του φυσικού αερίου της ως LNG. Η Ιταλία και η Ελλάδα προμηθεύονταν επίσης κάποια ποσότητα φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ και το Κατάρ το 2020, ενώ η κατασκευή τερματικού σταθμού LNG στην Klaipedia της Λιθουανίας, φιλοδοξεί να δημιουργήσει κάποια ενεργειακή ανεξαρτησία στη Βαλτική, τη Φινλανδία και σύντομα στην Πολωνία.

Επί του παρόντος, σχεδόν το 75% του εφοδιασμού της ΕΕ (ΕΕ-27 και ΗΒ) φθάνει στην ήπειρο μέσω αγωγών, σύμφωνα με την Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ. Εκτός από τη Ρωσία, η Νορβηγία και η Αλγερία διοχετεύουν επίσης μεγάλες ποσότητες στην Ευρώπη, αλλά στην ουσία, η παραγωγή τους δεν μπορεί να καλύψει την έλλειψη σε περίπτωση αποκοπής από τη Ρωσία. Σύμφωνα με υπολογισμούς του Οικονομικού Ινστιτούτου του Κιέλου, η πλήρης διακοπή των πωλήσεων φυσικού αερίου στη Δύση θα αποτελούσε ένα πραγματικά οδυνηρό γεγονός για τη ρωσική οικονομία, μειώνοντας σχεδόν το 3% του ΑΕΠ της χώρας.

Πηγή: Statista