Daniel Silke: «Ο μεγαλύτερος οικονομικός μύθος είναι ότι μπορούμε να αναστρέψουμε την παγκοσμιοποίηση»
- 15/05/2025, 12:31
- SHARE

Με κεντρικό μήνυμα “Lead & Succeed: Navigate Uncertainty with Confidence”, το 23o CFO Forum που θα πραγματοποιηθεί στη χώρα μας στις 19 Ιουνίου από την KPMG, αναμένεται να αναδείξει πώς οι CFOs μπορούν να αντιμετωπίζουν ένα σύνθετο επιχειρηματικό περιβάλλον, να καθοδηγήσουν το μετασχηματισμό των οργανισμών τους, να βελτιστοποιήσουν την ανάπτυξη και κερδοφορία τους, να χρηματοδοτήσουν τις σωστές καινοτομίες και να εξερευνήσουν τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης στον χρηματοοικονομικό τομέα.
Μεταξύ των καλεσμένων του συνεδρίου ο Daniel Silke, διεθνούς φήμης keynote speaker και Διευθυντής του Political Futures Consultancy, με πελάτες παγκόσμιους κολοσσούς, μεταξύ των οποίων, η Bank of America, Maersk, Mazars, Barclays Africa, Marriott International, Oracle, CISCO, PwC, Investec, PPC, Actemium, FirstRand, Grant Thornton, Deloitte, Gartner, Momentum, Sanlam, Estée Lauder, FNB, BMW και ABSA.
Με αφορμή την έλευσή του στην Ελλάδα, μίλησε στο Fortune για τις προκλήσεις των επιχειρήσεων, οι οποίες αγωνίζονται να επιβιώσουν σε ένα οικονομικό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από αστάθεια, αβεβαιότητα και αλλεπάλληλες αλλαγές!
Η παγκόσμια οικονομία θα λέγατε ότι βρίσκεται σε επισφαλή θέση ή έχουμε περισσότερο έλεγχο απ’ ό,τι νομίζουμε; Ποιοι είναι οι βασικοί δείκτες που πρέπει να παρακολουθούν στενά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής;
Διανύουμε μια πολύ απαιτητική περίοδο για την παγκόσμια οικονομία. Οι υπάρχοντες κανόνες και τα «πρωτόκολλα του παιχνιδιού» ανατρέπονται. Η κυβέρνηση Τραμπ εκφράζει μια μεταβαλλόμενη πολιτική, οικονομική και κοινωνική φιλοσοφία, η οποία εφαρμόζεται – αρχικά – μέσα από αλλαγές στις οικονομικές πολιτικές και γεωπολιτικές μετατοπίσεις. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να κατανοήσουν το πλαίσιο αυτής της αλλαγής στη σκέψη των ΗΠΑ, αλλά τελικά οφείλουν να αξιολογήσουν αν οι πιο ακραίες πολιτικές κινήσεις από την Ουάσινγκτον υπονομεύουν τις ίδιες τις υποσχέσεις που έδωσαν στον Τραμπ τη λαϊκή εντολή. Βασικοί δείκτες που πρέπει να παρακολουθούνται είναι οι τάσεις του πληθωρισμού, η ισοτιμία του δολαρίου, οι κρατικές δαπάνες, οι τιμές των ομολόγων, το ΑΕΠ και η δυναμική της απασχόλησης. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν η πρόθεση για αναστροφή της παγκοσμιοποίησης, αποδυνάμωση του δολαρίου και σύγκρουση με την Κίνα μπορεί να διαχειριστεί χωρίς σοβαρή ζημιά για την αμερικανική (και παγκόσμια) οικονομία ή αν μια κακώς σχεδιασμένη ριζοσπαστική στροφή θα οδηγήσει σε απροσδόκητες – και επιβλαβείς – συνέπειες για τους Αμερικανούς και τους συμμάχους τους.
Οι δασμοί του Τραμπ έχουν αλλάξει τα δεδομένα. Ποιο είναι το χειρότερο δυνατό σενάριο για την Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα για τις ελληνικές επιχειρήσεις;
Το χειρότερο σενάριο είναι η επαναφορά ανταποδοτικών δασμών σε υψηλότερη βάση από το τρέχον 10%. Αυτό σαφώς θα υπονομεύσει το εμπόριο μεταξύ των δύο περιοχών και θα επιβραδύνει περαιτέρω την ανάπτυξη, περισσότερο κι από τις πρόσφατες προβλέψεις του ΔΝΤ. Ένα άλλο προβληματικό σενάριο είναι η αποτυχία επίτευξης μιας συνολικής εμπορικής συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, γεγονός που θα προσθέσει εντάσεις, τόσο λόγω της αντίθεσης της Ουάσινγκτον προς τις πιο «φιλελεύθερες» πολιτικές και οικονομικές φιλοσοφίες της Ευρώπης, όσο και λόγω θεμάτων ασφαλείας όπως το ΝΑΤΟ.
Ανταποδοτικοί δασμοί από την ΕΕ θα ενισχύσουν την άποψη στην Ουάσινγκτον ότι η Ευρώπη, υπό την παρούσα πολιτική της μορφή, έχει συμφέροντα αντίθετα με αυτά των ΗΠΑ. Αυτό θα μπορούσε επίσης να υπονομεύσει μια πιο ευνοϊκή διευθέτηση στην Ουκρανία.
Για την Ελλάδα, βασικοί εξαγωγικοί κλάδοι – ιδιαίτερα στον αγροτικό και διατροφικό τομέα – θα υποστούν επιπτώσεις (όπως και τα πετρελαιοειδή και ορισμένα βιομηχανικά προϊόντα), αν και το ποσοστό τους επί του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών είναι σχετικά μικρό, με αποτέλεσμα να υπάρχει τοπικός κλαδικός αντίκτυπος και όχι μακροοικονομικός. Ωστόσο, ως μέλος της ΕΕ, η Ελλάδα θα επηρεαστεί από τις επιβραδυνόμενες περιφερειακές εμπορικές συνθήκες, την ασθενέστερη ανάπτυξη των χωρών της ΕΕ και την πτώση της ζήτησης σε άλλες αγορές.
Πώς επηρεάζει η διασταύρωση τεχνολογίας, κλιματικής αλλαγής και γεωπολιτικής τον μακροπρόθεσμο οικονομικό σχεδιασμό των χωρών;
Πολλές χώρες ανά τον κόσμο χρειάζονται ένα «Υπουργείο του Μέλλοντος». Πάρα πολλές κυβερνήσεις επικεντρώνονται στο «τώρα», αλλά λόγω της βραχυπρόθεσμης φύσης της πολιτικής, αποτυγχάνουν να κατανοήσουν τις μακροπρόθεσμες τάσεις. Οι τεχνολογικές εξελίξεις πρέπει να ενισχύουν τις υφιστάμενες βιομηχανίες και να επιτρέπουν νέες κατευθύνσεις.
Η υιοθέτηση και ρύθμιση της Τεχνητής Νοημοσύνης με τρόπο φιλικό προς τις επιχειρήσεις πρέπει να αυξάνει την παραγωγικότητα, περιορίζοντας παράλληλα – όσο είναι δυνατό – την απώλεια θέσεων εργασίας. Τα προγράμματα περιορισμού της κλιματικής αλλαγής πρέπει να παραμένουν προτεραιότητα και να μη μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα λόγω γεωπολιτικών συγκρούσεων. Από γεωπολιτικής άποψης, ο κόσμος φαίνεται να οδεύει ξανά προς έναν νέο «ψυχρό πόλεμο» ΗΠΑ-Κίνας. Χώρες (και περιοχές όπως η ΕΕ) ενδέχεται να βρεθούν υπό πίεση να ταχθούν υπέρ της μιας ή της άλλης πλευράς.
Η τεχνολογία μπορεί να αποτελέσει νέο πεδίο αντιπαράθεσης, με τις μεγάλες δυνάμεις να αναπτύσσουν ιδιόκτητα συστήματα που είτε αποκλείουν τους μη συμμετέχοντες, είτε χρησιμοποιούνται ως απειλή για την ασφάλεια.
Ως στρατηγικός σύμβουλος επιχειρήσεων, σε ποιους παράγοντες προτείνετε να εστιάσουν οι CEOs και οι CFOs;
Η εστίαση πρέπει να είναι στον πολίτη. Λόγω των γεωπολιτικών κινδύνων, της τεχνητής νοημοσύνης και της κλιματικής αλλαγής, οι πολίτες νιώθουν όλο και λιγότερο ασφαλείς. Η μετάβαση σε μια νέα παγκόσμια (απο)τάξη είναι αποσταθεροποιητική και χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα αβεβαιότητας και οικονομική στασιμότητα.
Οι CEOs και οι CFOs πρέπει να είναι συνειδητοποιημένοι απέναντι σε κοινωνίες που ζητούν όλο και περισσότερο λαϊκίστικες λύσεις, οι οποίες ενδέχεται να ανατρέψουν την εθνική ασφάλεια και τη σταθερότητα των επιχειρήσεων. Πρέπει να κατανοούν τις κοινωνικές μετατοπίσεις και να ασκούν πίεση στους πολιτικούς ηγέτες τους ώστε να τις αντιμετωπίσουν – πριν αυτές οδηγήσουν στην εκλογή λαϊκιστών και στην ενίσχυση της αστάθειας.
Ποιος είναι ο μεγαλύτερος οικονομικός μύθος που προωθούν σήμερα οι πολιτικοί;
Κατά τη γνώμη μου, ο μεγαλύτερος οικονομικός μύθος είναι ότι μπορούμε να αναστρέψουμε την παγκοσμιοποίηση. Ο κόσμος έχει αλλάξει ριζικά τα τελευταία 30 χρόνια. Η παγκόσμια ανάπτυξη έχει ωφεληθεί από την περιφερειακή εξειδίκευση και τη μεταφορά παραγωγής σε νέες περιοχές. Ο μύθος ότι η παγκοσμιοποίηση έβλαψε τον κόσμο αγνοεί το πώς οι κοινωνίες προσαρμόστηκαν και εισήλθαν σε νέες μορφές παραγωγής που ωφέλησαν όλους.
«Οι CEOs και οι CFOs πρέπει να είναι συνειδητοποιημένοι απέναντι σε κοινωνίες που ζητούν όλο και περισσότερο λαϊκίστικες λύσεις».
Αν έπρεπε να προβλέψετε την επόμενη χρηματοπιστωτική κρίση, πού θα βάζατε τα χρήματά σας;
Ο πιο άμεσος κίνδυνος προέρχεται από τον πολιτικό κίνδυνο που σχετίζεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αποδυνάμωση (και η απώλεια ανεξαρτησίας) βασικών θεσμών όπως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα και η Δικαιοσύνη μπορεί να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη σε βαθμό επικίνδυνο. Δεδομένου ότι το δολάριο παραμένει το βασικό αποθεματικό νόμισμα παγκοσμίως, οι ΗΠΑ χρειάζονται μια υγιή, διαφανή και υπεύθυνη εσωτερική διοίκηση για να διατηρήσουν αυτόν τον ρόλο. Οποιαδήποτε απειλή – εσωτερική ή εξωτερική – μπορεί να οδηγήσει σε κρίση.
Με την κυριαρχία της τεχνητής νοημοσύνης και της αυτοματοποίησης, εξελίσσεται τελικά ο καπιταλισμός;
Η Τεχνητή Νοημοσύνη και η αυτοματοποίηση μπορούν να εξελιχθούν μέσα σε όλα τα οικονομικά συστήματα. Το βασικό ερώτημα για τον καπιταλισμό παραμένει: προσφέρει οφέλη σε όλους εξίσου; Η πιο προφανής απάντηση είναι «όχι», αλλά η γνωστή ρήση ότι ο καπιταλισμός είναι το λιγότερο κακό σύστημα, παραμένει επίκαιρη. Η ΤΝ και η αυτοματοποίηση γίνονται πλέον πιο δημοκρατικές. Η Κίνα πρωτοπορεί μαζί με τις ΗΠΑ. Αν η υπόσχεση της ΤΝ και της αυτοματοποίησης πραγματοποιηθεί και ενισχυθεί, όλη η ανθρωπότητα θα ωφεληθεί. Ο καπιταλισμός θα βρεθεί αντιμέτωπος με τις προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης και δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο αν ο καπιταλισμός, ο κομμουνισμός ή υβριδικές μορφές σοσιαλισμού θα ανταποκριθούν καλύτερα στις τεράστιες τεχνολογικές αλλαγές που έρχονται. Η ιστορία δείχνει πάντως πως ανοιχτά, διαφανή και υπόλογα πολιτικά συστήματα παραμένουν πιο ικανά να αξιοποιήσουν τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης και να περιορίσουν τους κινδύνους της.
Ποια είναι η πιο υποτιμημένη παγκόσμια οικονομική τάση που θα καθορίσει την επόμενη δεκαετία;
Οι άνθρωποι είναι η πιο υποτιμημένη οικονομική τάση. Το πώς αντιδρούν οι άνθρωποι στις τεχνολογίες και την κλιματική αλλαγή είναι άγνωστο. Η εκπαίδευση των πολιτών και η προετοιμασία τους για την αλλαγή υποτιμάται δραματικά σε πολλές κοινωνίες. Ενώ οι ελίτ συχνά ευθυγραμμίζονται με τις μελλοντικές τάσεις, η πλειοψηφία των ανθρώπων μένει πίσω. Το θέμα που πρέπει να τεθεί είναι η εκπαίδευση για το μέλλον – όχι μόνο σε επίπεδο δεξιοτήτων αλλά και προσαρμοστικότητας στον νέο κόσμο. Μόνο έτσι μπορούν οι κοινωνίες να αποδεχθούν και να ευημερήσουν μέσα στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Διαφορετικά, μας περιμένει περισσότερη πολιτική πόλωση – και αυτή είναι μια τάση που πρέπει να μας ανησυχεί όλους.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το 23rd CFO Forum, μπορείτε να επισκεφθείτε το https://bit.ly/23rdcfoforum