Ευλογιά αιγοπροβάτων: Έσπασε το φράγμα των 300.000 θανατώσεων, συναγερμός για lockdown – Απειλείται η φέτα
Με το φράγμα των 300.000 θανατώσεων να έχει η σπάσει, η ευλογιά των αιγοπροβάτων απειλεί να τινάξει στον αέρα την ελληνική κτηνοτροφία, αλλά και ένα από τα ισχυρότερα brand της χώρας, τη φέτα.
Όπως φαίνεται από τους αριθμούς, η ασθένεια εξαπλώνεται με ανησυχητικούς ρυθμούς στα κοπάδια αιγοπροβάτων, προκαλώντας σοκ στην ελληνική ύπαιθρο και ανοίγοντας μια αλυσίδα επιπτώσεων που ξεπερνά τα όρια του πρωτογενούς τομέα.
Και ενώ πριν από δέκα ημέρες γράφαμε μέσα από το Fortune Greece ότι αν ξεπεραστεί το όριο των 300.000 θανατώσεων η κατάσταση δύσκολα μπορεί να αντιστραφεί, τα τελευταία επίσημα στοιχεία από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κάνουν λόγο για 312.327 θανατώσεις. Συγκριτικά, δε, με την προηγούμενη εβδομάδα φαίνεται ότι υπάρχει μια μικρή αύξηση στον αριθμό των εστιών, με τις εστίες να έχουν φτάσει τις 104, όταν την προηγούμενη εβδομάδα ήταν 99.
Σε κατάσταση αναβρασμού
Στο πλαίσιο αυτό, τα σενάρια για ένα «lockdown» στην κτηνοτροφία εντείνονται στο αρμόδιο υπουργείο, με τους φόβους να μεγαλώνουν ότι η κρίση μπορεί να εξελιχθεί σε πλήγμα για την εθνική αγροδιατροφική ταυτότητα.
Οι εικόνες από κοπάδια που θανατώνονται μαζικά, η αγωνία των παραγωγών που βλέπουν περιουσίες να χάνονται μέσα σε λίγες μέρες και οι ανησυχίες των βιομηχανιών για ελλείψεις πρώτης ύλης, συνθέτουν ένα σκηνικό εθνικού συναγερμού. Να σημειωθεί, ότι εκτιμάται πως έχει χαθεί περί το 6% του συνολικού ζωικού κεφαλαίου, ενώ οι κτηνοτρόφοι ισχυρίζονται ότι το συγκεκριμένο ποσοστό είναι ακόμη μεγαλύτερο.
Ο αρμόδιος υπουργός, Κώστας Τσιάρας κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής ενημέρωσε τα μέλη της Επιτροπής σχετικά με την πορεία της ζωονόσου και τα μέτρα που λαμβάνει το υπουργείο για την αντιμετώπισή της, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι μετά το δεκαήμερο σχέδιο του ΥΠΑΑΤ με τα μέτρα που ελήφθησαν για την αναχαίτιση της ζωονόσου γίνεται επανεκτίμηση της κατάστασης.
«Προσωπικά θα ήθελα να αποφύγουμε το lockdown γιατί αυτό θα έχει συνέπειες για όλο τον κλάδο. Πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν, ο καθένας από την πλευρά του ώστε να μην έχουμε εξάπλωση της ζωονόσου» ανέφερε ο υπουργός.
Όπως εξηγούν στο «F» στελέχη του υπουργείου το μέτρο του lockdown θα μπορούσε να επιβραδύνει την εξάπλωση της ασθένειας, αλλά με βαρύ τίμημα. «Αποκλεισμένες περιοχές, οικονομική παράλυση και κίνδυνο εγκατάλειψης της περιοχής», σημειώνουν χαρακτηριστικά. Πιο αναλυτικά, το ενδεχόμενο ενός ιδιότυπου «lockdown» σημαίνει στην πράξη απομόνωση των κοπαδιών, αυστηροί περιορισμοί στη διακίνηση των ζώων και απαγόρευση εμπορίας σε ολόκληρες ζώνες.
Άμεσο πλήγμα
Η φέτα, το εθνικό ΠΟΠ προϊόν που στηρίζεται αποκλειστικά στο γάλα αιγοπροβάτων, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο της κρίσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση εκτιμήσεις των εκπροσώπων του κλάδου, η μείωση στην παραγωγή γάλακτος για το 2025 προβλέπεται στο 10% με 15% και στο κρέας πάνω από 30%. Οι εκτιμήσεις για μείωση της παραγωγής πρώτης ύλης προκαλούν ανησυχία στη βιομηχανία, καθώς λιγότερο γάλα σημαίνει υψηλότερο κόστος, περιορισμένες ποσότητες και απειλή για την εξαγωγική δυναμική ενός brand που αποφέρει πάνω από 1 δισ. ευρώ ετησίως στη χώρα.
Όπως αναφέρει στο Fortune Greece, o πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), Χρήστος Αποστολόπουλος: «η κατάσταση φαίνεται να παίρνει επικίνδυνη τροπή, με τα έως τώρα δεδομένα να μαρτυρούν ότι ο έλεγχος έχει χαθεί. Ωστόσο, επειδή η γαλακτοπαραγωγή συνήθως πραγματοποιείται τους χειμερινούς μήνες υπάρχει ακόμη χρόνος για να αποφύγουμε τα χειρότερα.
Όσο η κατάσταση συνεχίζεται, δυστυχώς, δυσφημίζουμε τη χώρα μας στο εξωτερικό, αφού δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το 65% της φέτας που παράγεται στην Ελλάδα εξάγεται στο εξωτερικό. Και μπορεί η ασθένεια να μη μεταφέρεται στον άνθρωπο, αλλά υπάρχουν προκαταλήψεις σε επίπεδο χωρών για τις χώρες που πλήττονται από την ευλογιά, όπως είναι η Αυστραλία, η Αμερική και ο Καναδάς.
Οι χώρες, δε, έχουν απαγορευτική οδηγία και για τις χώρες που πλήττονται από ευλογιά και έχουν εμβολιάσει τα ζώα τους. Οπότε στη περίπτωση που εμβολιαστούν τα ελληνικά αιγοπρόβατα όπως αιτούνται οι κτηνοτρόφοι τότε θα χάσουμε τις Τρίτες χώρες από τον εξαγωγικό μας χάρτη, οι οποίες είναι χώρες-κλειδιά.
Πρόκειται για το 20% των εξαγωγών μας, δεν είναι καθόλου αμελητέο ποσοστό». Συνεπώς, η σημερινή κρίση απειλεί να προκαλέσει έλλειμα πρώτης ύλης, με άμεση συνέπεια την αύξηση του κόστους παραγωγής, δυσκολίες στις εξαγωγές, αλλά και δυνητική απώλεια μεριδίου αγοράς σε διεθνές επίπεδο, καθώς οι ανταγωνιστές αναζητούν ευκαιρίες να καλύψουν τα κενά με «λευκά τυριά».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν οι τοποθετήσεις του Χρ. Αποστολόπουλου και στη χθεσινή συνεδρίαση όπου κλήθηκε να μιλήσει αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι: «σε περίπτωση εμβολιασμού θα χάσουμε τις Τρίτες χώρες ολοκληρωτικά. Δυστυχώς φαίνεται ότι δεν είμαστε ικανοί να εφαρμόσουμε τα μέτρα βιοασφάλειας, τα οποία είναι απαραίτητα για να δούμε ύφεση».
Σε απόγνωση οι κτηνοτρόφοι
Σε περίπτωση που η κατάσταση επιδεινωθεί ναι μεν οι τυροκομικές μονάδες ενδέχεται να αντιμετωπίσουν ελλείψεις πρώτης ύλης (σε μεταγενέστερο βαθμό), αλλά και η αγορά κρέατος θα πληγεί σημαντικά. «Οι δυσκολίες στο κρέας είναι ήδη ορατές. Από τις συναντήσεις με κτηνοτρόφους προκύπτει ότι πολλοί αναγκάζονται να βάλουν λουκέτο στις μονάδες τους» εξηγούν στελέχη της αγοράς κρέατος, προσθέτοντας ότι σε επίπεδο τιμών: «ήδη βλέπουμε τα αμνοερίφια να παίρνουν την ανιούσα. Δεν αποκλείεται σε λίγο καιρό να αγγίξουν τις τιμές του μοσχαρίσιου».
Ήδη οι τιμές παραγωγού έχουν ανέβει, με το πρόβειο κρέας να πωλείται από 4,5 έως 4,8 ευρώ το κιλό από 3,5 έως 3,8 που ήταν το προηγούμενο διάστημα. Η τιμή παραγωγού στο αρνί διαμορφώνεται στα 9,5 ευρώ το κιλό από 7,5 ευρώ που ήταν πριν την έναρξη της νόσου.
Χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί όπως σημειώνει ο γενικός γραμματέας του ΣΕΚ, Σάκης Λουκμακιάς είναι στον νομό της Ξάνθης, καθώς εκεί έχει χαθεί το 80% του ζωικού κεφαλαίου. «Για να καταλάβετε την καταστροφή που βιώνουμε θα σας πω μόνο ότι από τις 220 κτηνοτροφικές μονάδες, οι 200 έχουν καταστραφεί. Σε επίπεδο, δε, Περιφερειών, το 50% του ζωικού κεφαλαίου που έχει θανατωθεί ανήκει στη δική μας Περιφέρεια. Δεν περιμένουμε την καταστροφή. Την βιώνουμε ήδη» επισημαίνει.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας, Δημήτρης Μόσχος αναφέρει σε δηλώσεις του ότι: «Έχουν πληγεί πάνω από 1.300 οικογένειες. Ουσιαστικά είμαστε αν αναμονή της καταστροφής. Ο εμβολιασμός είναι μονόδρομος για να μπορέσουμε να σώσουμε ότι σώζετε. Σε αντίθετη περίπτωση ένα lockdown θα ήταν η ταφόπλακα του κλάδου». Να σημειωθεί ότι τόσο το αρμόδιο υπουργείο όσο και διάφορες ενώσεις και συνεταιρισμοί -ειδικά του τυροκομικού κλάδου- είναι αρκετά διστακτικοί απέναντι στον εμβολιασμό, επικαλούμενοι τόσο την έλλειψη επαρκών ευρωπαϊκών δεδομένων, όσο και τους περιορισμούς στις εξαγωγές φέτας. Κατά τη χθεσινή συνεδρίαση ο Δ. Μόσχος έκανε λόγο για οικονομική απαξίωση του κλάδου λέγοντας χαρακτηριστικά ότι δεν είναι λύση το «lockdown». «Δεν συμφωνούμε θα είναι καταστροφή για όλους» ανέφερε.
