«Οι λόγοι παύουν να έχουν σημασία»: Η φιλοσοφία του Στιβ Τζομπς για την απόλυτη ευθύνη
-
Ο Steve Jobs απαιτούσε από τα στελέχη της Apple πλήρη ανάληψη ευθύνης, εξηγώντας πως «κάπου ανάμεσα στον καθαριστή και τον CEO, οι δικαιολογίες παύουν να έχουν σημασία».
-
Οι σπουδαίοι leaders “own their dependencies”: θέτουν ξεκάθαρες προσδοκίες, προβλέπουν κινδύνους, δημιουργούν εναλλακτικές και αναλαμβάνουν την τελική ευθύνη, ανεξάρτητα από το ποιος «φταίει».
-
Το θεμελιώδες μάθημα ηγεσίας: στις επιτυχίες λέμε «εμείς», στις αποτυχίες λέμε «εγώ» — γιατί η πραγματική ηγεσία βασίζεται στον προσωπικό έλεγχο και την υπευθυνότητα.
Φανταστείτε ότι στέκεστε μπροστά στην ομάδα σας. Δεν θα λέγατε ποτέ «η εταιρεία μου». Θα λέγατε «η εταιρεία μας». Δεν θα λέγατε «οι δικές μου πωλήσεις ανέβηκαν 30%». Θα λέγατε «οι δικές μας πωλήσεις ανέβηκαν 30%».
Είστε όλοι μαζί σε αυτό — και σίγουρα θέλετε και η ομάδα σας να πιστεύει ότι είστε όλοι μαζί — γι’ αυτό πάντα χρησιμοποιείτε το «εμείς», όχι το «εγώ».
Εκτός από τον Steve Jobs. Ο John Rossman στο βιβλίο του Think Like Amazon περιγράφει:
Ο Steve Jobs έλεγε μια μικρή ιστορία στους εργαζόμενους που μόλις είχαν προαχθεί σε αντιπροέδρους της Apple. Τους έλεγε ότι αν τα σκουπίδια στο γραφείο του δεν είχαν αδειάσει, θα ζητούσε φυσικά εξηγήσεις από τον καθαριστή.
«Το κλειδί της πόρτας άλλαξε», θα μπορούσε να απαντήσει εκείνος εύλογα. «Και δεν είχα νέο κλειδί». Η απάντηση του καθαριστή είναι λογική. Είναι μια κατανοητή δικαιολογία. Δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά του χωρίς κλειδί. Ως καθαριστής, επιτρέπεται να έχει δικαιολογίες.
«Όταν είσαι ο καθαριστής, οι λόγοι έχουν σημασία», έλεγε ο Jobs στους νέους VPs. «Κάπου ανάμεσα στον καθαριστή και τον CEO, οι λόγοι παύουν να έχουν σημασία».
Με άλλα λόγια, όταν ένας εργαζόμενος γίνεται αντιπρόεδρος, οφείλει να εγκαταλείψει κάθε δικαιολογία για αποτυχία. Ένας αντιπρόεδρος είναι υπεύθυνος για κάθε λάθος που συμβαίνει — και δεν έχει σημασία τι θα πει για αυτό.
Ο Rossman αποκαλεί αυτό το επίπεδο ευθύνης “owning your dependencies”: να αναλαμβάνεις απόλυτη ευθύνη για κάθε παράγοντα, κάθε εξάρτηση, κάθε μεταβλητή που επηρεάζει το πεδίο ευθύνης σου.
Χρειάζεστε υλικά για να ολοκληρώσετε μια παραγγελία, αλλά η αποστολή του προμηθευτή καθυστερεί; Θα έπρεπε να είχατε εξασφαλίσει ξεκάθαρες δεσμεύσεις και να είχατε προβλέψει εναλλακτικές. Η καθυστέρηση μπορεί να είναι ευθύνη του προμηθευτή — αλλά η ευθύνη να έχετε κρίσιμα υλικά εγκαίρως είναι δική σας.
Υπάρχει ένα ρητό που αποδίδεται στον Ιγνάτιο: «Να προσεύχεσαι σαν να αναλαμβάνει ο Θεός τα πάντα· να ενεργείς σαν να εξαρτώνται όλα από εσένα». Όταν έχεις την ευθύνη, η ίδια λογική ισχύει απόλυτα.
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η επιτυχία ή η αποτυχία προκαλείται από εξωτερικούς παράγοντες — και κυρίως από άλλους ανθρώπους. Αν πετύχουν, «κάποιοι τους βοήθησαν». Αν αποτύχουν, «κάποιοι δεν τους στήριξαν». Άλλοι ήταν «μαζί τους» ή «εναντίον τους».
Σε έναν βαθμό, αυτό είναι αλήθεια. Κανείς δεν καταφέρνει κάτι ουσιαστικό εντελώς μόνος του.
Αλλά οι σπουδαίοι ηγέτες δεν βασίζονται εξ ολοκλήρου στους άλλους. Στοχεύουν στο καλύτερο, σχεδιάζουν για το χειρότερο. Θέτουν ξεκάθαρες προσδοκίες. Επικοινωνούν συνεχώς. Παρακολουθούν, εκπαιδεύουν, καθοδηγούν. Ηγούνται μέσω των άλλων — αλλά αναλαμβάνουν την τελική ευθύνη.
Γιατί; Επειδή το μόνο που ξέρουν με βεβαιότητα ότι μπορούν να ελέγξουν είναι οι ίδιοι. Αν πετύχουν, το προκάλεσαν. Αν αποτύχουν, επίσης το προκάλεσαν.
Όπως θα έλεγε ο Jobs, «Οι λόγοι παύουν να έχουν σημασία». Εσύ είσαι υπεύθυνος. Εσύ είσαι ο ηγέτης.
Όταν όλα πάνε καλά, ακόμη κι αν έκανες εσύ όλη τη δουλειά; Να παραμείνεις στο «εμείς» και στο «μας».
Όταν κάτι πάει στραβά; Πες «εγώ» και «δικό μου λάθος».
Γιατί όταν έχεις την ευθύνη, όλα καταλήγουν σε εσένα.
