Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ: Ποιος ήταν ο τελευταίος μονάρχης της Ελλάδας

Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ: Ποιος ήταν ο τελευταίος μονάρχης της Ελλάδας
(FILES) This file photo taken on November 01, 1975 shows former king of the Hellenes Constantine II of Greece during a visit in Madrid. - Greece's former king Constantine II, who reigned before the country became a republic in 1974, died in Athens on January 10, 2023 aged 82, Greek public broadcaster ERT announced. (Photo by AFP) Photo: AFP
Η ζωή του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου, όπως και η βασιλεία του, ήταν εξαιρετικά ταραχώδης.

Την τελευταία του πνοή σε ηλικία 82 ετών άφησε ο τέως βασιλιάς της Ελλάδος Κωνσταντίνος Β΄, μετά από πολυήμερη νοσηλεία σε ιδιωτικό νοσοκομείο της Αθήνας. Η σύζυγός του, Άννα-Μαρία, τα πέντε παιδιά τους και οι αδερφές του, βασίλισσα Σοφία της Ισπανίας και πριγκίπισσα Ειρήνη, βρίσκονταν στο πλευρό του τις τελευταίες ημέρες.

Ποιος ήταν ο Κωνσταντίνος Β΄;

Γεννημένος στις  2 Ιουνίου 1940 στα Ανάκτορα του Παλαιού Ψυχικού, ήταν ο μονάκριβος γιος του, τότε, πρίγκιπα Παύλου και της πριγκίπισσας Φρειδερίκης του Ανόβερο. Το 1947 ο θείος του, ο βασιλιάς Γεώργιος Β’, απεβίωσε και ο πατέρας του διαδέχθηκε, καθιστώντας τον Κωνσταντίνο διάδοχο του θρόνου. Με σπουδές στην Αθήνα, συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης το 1960, κερδίζοντας το Χρυσό Μετάλλιο στην Ιστιοπλοΐα. Διετέλεσε επίτιμο μέλος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, και αγωνίστηκε για δεκαετίες ώστε να φιλοξενήσει η Αθήνα τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.

Το 1964 ο Παύλος πέθανε ξαφνικά και τον διαδέχθηκε στον θρόνο ως βασιλιάς της Ελλάδας ο Κωνσταντίνος Β’. Μερικούς μήνες μετά, την Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου 1964, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος παντρεύτηκε τη 18χρονη πριγκίπισσα Άννα Μαρία της Δανίας. Το ζευγάρι απέκτησε πέντε παιδιά: τον διάδοχο Παύλο, την πριγκίπισσα Αλεξία, τον πρίγκιπας Νικόλαο, τον πρίγκιπα Φίλιππο και την πριγκίπισσα Θεοδώρα. Από τα παιδιά τους απέκτησαν εννέα εγγόνια.

Ο μοιραίος μονάρχης

Η βασιλεία του κάθε άλλο παρά ειρηνική υπήρξε. Ο, άπειρος πολιτικά, νέος μονάρχης πυροδότησε πολιτική κρίση από την αρχή, καθώς αρνήθηκε επίμονα στον Γεώργιο Παπανδρέου την ανάληψη του Υπουργείου Αμύνης γεγονός που οδήγησε στην παραίτηση του Παπανδρέου, και της κυβέρνησής του, την 15η Ιουλίου 1965. Ακολούθησε μια περίοδος έντονης πολιτικής αστάθειας, κατά την οποία το αντιμοναρχικό κίνημα ενισχύθηκε σημαντικά.

Τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου πραγματοποιήθηκε το πραξικόπημα των συνταγματαρχών, με τα τανκς τους να καταλαμβάνουν κομβικής σημασίας σημεία στην Αττική. Ο Κωνσταντίνος ενημερώθηκε για την κατάσταση στις 2:30 τα ξημερώματα. Αν και οι σύμβουλοί του τον συμβούλευσαν να διαφύγει στο εξωτερικό, ο ίδιος απέρριψε τα σενάρια φυγής, και στις 5:30 το πρωί συναντήθηκε στα ανάκτορα του Τατοϊου με τους πραξικοπηματίες. Η συνάντηση επισφραγίστηκε από μια ξακουστή φωτογραφία στην οποία ο νεαρός βασιλιάς δεν χαμογέλασε, δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο τη δυσαρέσκειά του με την νέα πολιτική πραγματικότητα. Ωστόσο, η Χούντα των Συνταγματαρχών είχε πια τη βασιλική βούλα.

Photo: AFP
Picture dated 28 April 1967 of King Constantin II (3rd L) surrounded by the junta Government at the swearing-in ceremony of the Dictators. From L to R : Georgios Papadopoulos, Prime minister Constantin Kollias, the King Constantin of Greece, behind the king Stylianos Pattakos, and at R Nikolaos Makarezos (R). On 21 April 1967, a group of right-wing army officers led by Brigadier Stylianos Pattakos and Colonels Georgios Papadopoulos and Nikolaos Makarezos seized power in a coup d’etat and installed a military junta, also called “The Regime of the Colonelsî, that ended in 1974. (Photo by AFP)

Προσπαθώντας να αποδείξει ότι δεν συμφωνούσε με τους συνταγματάρχες, ο Κωνσταντίνος οργάνωσε την 13η Δεκεμβρίου του 1967 ένα αντιπραξικόπημα, με τη συμμετοχή φιλοβασιλικών δυνάμεων του Ναυτικού και της Αεροπορίας. Ωστόσο απέτυχε παταγωδώς και κατέφυγε με όλη του την οικογένεια στη Ρώμη. Ακόμα και στο εξωτερικό όμως ο Κωνσταντίνος και η οικογένειά του εισέπρατταν κανονικά τη βασιλική επιχορήγηση.

Βασιλιάς χωρίς θρόνο

Μετά την ανατροπή των συνταγματαρχών και την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974, ο Κωνσταντίνος περίμενε από τον τότε πρωθυπουργό, Κωνσταντίνο Καραμανλή, να του ζητήσει να επιστρέψει στα καθήκοντά του. Αυτό όμως δεν συνέβη ποτέ. Αντιθέτως, ο Καραμανλής προκήρυξε δημοψήφισμα για τη μορφή του πολιτεύματος. Το δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 8 Δεκεμβρίου του 1974 ήταν κόλαφος για το θεσμό της βασιλείας. Το 69% του ελληνικού λαού ψήφισε υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής φέρεται να δήλωσε ότι: «Ένα καρκίνωμα αποκόπηκε σήμερα από το σώμα του έθνους».

Μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος, ο Κωνσταντίνος προέβη σε μια λιτή δήλωση: «Έλληνες και Ελληνίδες. Πιστός στη διακήρυξή μου, επαναλαμβάνω ότι προέχει η εθνική ενότητα χάριν της ομαλότητας, της προόδου και της ευημερίας της Χώρας και εύχομαι ολόψυχα οι εξελίξεις να δικαιώσουν το αποτέλεσμα που προέκυψε από τη χθεσινή ψηφοφορία». 

Από Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄, Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ

Τα περισσότερα χρόνια της εξορίας, η τέως βασιλική οικογένεια, τα έζησε στο Hampstead Garden Suburb του Λονδίνου. Λέγεται ότι ο Κωνσταντίνος ήταν ιδιαίτερα κοντά στον δεύτερο ξάδερφό του Κάρολο, τώρα βασιλιά Κάρολο Γ’, ενώ ήταν νονός του πρίγκιπα Γουίλιαμ.

Photo: AFP
Britain’s Prince William (C) and Catherine, Duchess of Cambridge (L) talk with former king Constantine of Greece (R) at a reception for a sovereign’s jubilee lunch hosted by Britain’s Queen Elizabeth II in honour of her diamond jubilee at Windsor Castle on May 18, 2012. AFP PHOTO / POOL / JOHN STILLWELL (Photo by JOHN STILLWELL / POOL / AFP)

Πέρασαν 14 χρόνια μετά το δημοψήφισμα για να επιστρέψει στην Ελλάδα. Η πρώτη του επίσκεψη ήταν το 1981 για την κηδεία της μητέρας του Φρειδερίκης. Αργότερα αύξησε τις επισκέψεις του στη συνέχεια και, από το 2010, μετακόμισε μόνιμα στο Πόρτο Χέλι.

Ακόμα όμως και χωρίς τον θεσιμό του ρόλο, τέως βασιλιάς συνέχιζε να έχει διαφωνίες με το ελληνικό κράτος. Το 1994, η τότε σοσιαλιστική κυβέρνηση του αφαίρεσε την ιθαγένειά του και απαλλοτρίωσε ό,τι είχε απομείνει από την περιουσία της βασιλικής οικογένειας. Ο Κωνσταντίνος προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του επιδικάστηκαν 12 εκατομμύρια ευρώ το 2002, αν και είχε ζητήσει 500 εκατομμύρια, ενώ για τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του ταξίδευε με δανικό διαβατήριο ως Δανός πρίγκιπας.

Μέχρι τις τελευταίες μέρες της ζωής του, ο Κωνσταντίνος, ενώ δεχόταν ότι η χώρα ήταν πλέον δημοκρατία, συνέχισε να αυτοχαρακτηρίζεται ως βασιλιάς της Ελλάδας και τα παιδιά του ως πρίγκιπες και πριγκίπισσες, παρόλο που η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει πλέον τίτλους ευγενείας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: