Ο άνθρωπος πίσω από τη μυστική συνταγή της Coca-Cola

Ο άνθρωπος πίσω από τη μυστική συνταγή της Coca-Cola

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 88 ετών ο άνθρωπος που συνέβαλλε στην καθιέρωση της Coca-Cola στην κορυφή.

της Πατρίσια Σέλερς

Αν βάζαμε σε παράταξη όλα τα ανώτερα στελέχη στο εσωτερικό των εταιρειών της λίστας Fortune 500 σε βάθος χρόνου και τα αξιολογούσαμε βάσει της εξουσίας και της επιρροής τους, ένας άντρας θα ξεχώριζε από τους υπόλοιπους – κι ας μην έγινε ποτέ διευθύνων σύμβουλος στην εταιρεία του.

Ο Donald R. Keough, πρώην πρόεδρος και γενικός επιχειρησιακός διευθυντής της Coca-Cola που πέθανε την Τρίτη σε ηλικία 88 ετών, ήταν αναμφισβήτητα το πιο ισχυρό επιχειρηματικό στέλεχος που δεν υπήρξε ποτέ διευθύνων σύμβουλος. Καθοδηγώντας την παγκόσμια επέκταση της Coca-Cola και διαχειριζόμενος τις αναταραχές σε διοικητικό επίπεδο, ο Keough επιβίωσε μιας μακράς σειράς διευθυνόντων συμβούλων και μάλλον ήταν σημαντικότερος όλων αυτών.

Ο Warren Buffett θυμάται τη στιγμή πριν από 30 χρόνια, όταν η Coca-Cola έκανε μία από τις χειρότερες γκάφες στην ιστορία του μάρκετινγκ με την αντικατάσταση του προϊόντος-ναυαρχίδας της με μια νέα συνταγή, η οποία ονομάστηκε New Coke, και έγινε δεκτή με μια θύελλα διαμαρτυριών από τους καταναλωτές. Ο Roberto Goizueta ήταν τότε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, και ο Keough ήταν ο πρόεδρος. «Ο Roberto απλά δεν ήθελε να παραδεχθεί ότι είχαν κάνει λάθος», θυμάται ο Buffett.

Αυτό συνέβη μερικά χρόνια πριν ο Buffett ξεκινήσει να αγοράζει μετοχές της Coca-Cola. (Πλέον, η Berkshire Hathaway κατέχει πάνω από 400 εκατομμύρια μετοχές, ή 9,13% του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας, αξίας άνω των 16,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων). Αλλά ο Buffett ήταν ένας οξυδερκής παρατηρητής, και είχε εντυπωσιαστεί από το γεγονός ότι ο Keough οδήγησε το αφεντικό του, τον διευθύνοντα σύμβουλο Goizueta, να αλλάξει πορεία επιστρέφοντας την αρχική Coca-Cola στην αγορά.

Χάρη στον Keough, μια «κρίση» οδήγησε σε άνοδο των πωλήσεων. «Δεν θα είχε συμβεί χωρίς τον Don», λέει ο Buffett, ο οποίος εντάχθηκε στο διοικητικό συμβούλιο της Coca-Cola και έφερε τον Keough στο διοικητικό συμβούλιο της Berkshire Hathaway. «Ο Don είχε μια τρομερή αίσθηση του τι συνιστά ένα μεγάλο brand».

Κατά τη διάρκεια της συνύπαρξής τους στην κορυφή της Coca-Cola, ο Goizueta και ο Keough επέκτειναν επιθετικά την γκάμα των προϊόντων (εισάγοντας την Coca-Cola διαίτης το 1982), εισέβαλαν σε νέα εδάφη (παραμερίζοντας την Pepsi στην Ανατολική Ευρώπη μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989), και πολλαπλασίασαν την αξία της Coca-Cola για τους μετόχους της. Όταν ο Keough αποσύρθηκε το 1993 μετά από 12 χρόνια ως πρόεδρος, η αγοραία αξία της εταιρείας είχε αυξηθεί από 4 δισεκατομμύρια δολάρια σε 56 δισεκατομμύρια δολάρια, μέσα σε μια δεκαετία. Η Coca-Cola ήταν η έκτη πιο πολύτιμη εταιρεία της Αμερικής, καθώς και η καλύτερη μάρκα στον κόσμο.

Αλλά το 1997, ο θάνατος του Goizueta από καρκίνο σηματοδότησε την έναρξη μιας οδυνηρής δεκαετίας κατά την οποία η ηγεσία της εταιρείας απέτυχε. Ο Keough δεν είχε καμία επίσημη εξουσία, αλλά συμμετείχε ενεργά και με μεγάλη επιρροή από το παρασκήνιο. «Η σταθερή συμμετοχή του σε υποθέσεις της Coke έμοιαζε συχνά με ανάμιξη, έως και εκδικητική ως προς τη φύση της» έγραφε το Fortune το 2004, όταν ο Keough – ο οποίος είχε αποχωρήσει από το διοικητικό συμβούλιο της Coca-Cola – επέστρεψε σ’ αυτό. Όποια κι αν υπήρξαν τα ελαττώματά του, περισσότερο βοήθησε παρά έβλαψε μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο των προβλημάτων της Coca-Cola. Αυτός εξάλλου συνέβαλλε στην εκδίωξη δύο χαμηλής απόδοσης διευθυνόντων συμβούλων της εταιρείας, των Doug Ivester και Doug Daft.

Στη συνέχεια, ο Keough έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πρόσληψη ως CEO του Neville Isdell, ενός βετεράνου της εταιρείας που τη σταθεροποίησε, ενώ ο Keough επίσης υποστήριξε και συμβούλεψε και τον Muhtar Kent, τον διάδοχο του Isdell. Ο Kent έγινε CEO το 2008 και εξακολουθεί να βρίσκεται στο τιμόνι. Σε επιστολή του προς τους εργαζόμενους την Τρίτη, ο Kent επαίνεσε τον Keough για την «εποικοδομητική δυσαρέσκεια» και την έγνοια του για την επιτυχία. «Οι άνθρωποι, οι εταιρείες και οι χώρες μπορεί να μπουν σε μπελάδες όταν αρχίζουν να πιστεύουν ότι είναι επιτυχημένες. Γίνονται αλαζονικές», είπε κάποτε ο Keough.

Μια πηγή κοντά στην οικογένεια του Keough είπε ότι είχε διαγνωστεί με καρκίνο του λάρυγγα πριν από πέντε χρόνια, υποβλήθηκε σε θεραπεία, και του είχαν πει οι γιατροί ότι πλέον δεν είχε καρκίνο. Όμως, έπαθε πνευμονία πριν από λίγες εβδομάδες, εισήχθη στο νοσοκομείο και υπέκυψε στην εν λόγω ασθένεια την Τρίτη το πρωί, με όλα τα μέλη της οικογένειάς του δίπλα στο κρεβάτι του. Ο Keough και η σύζυγός του, Mickie, είχαν έξι παιδιά.

Το μεγαλύτερο ταλέντο του Don Keough ήταν να συμβουλεύει ηγέτες που ήταν, τουλάχιστον στα χαρτιά, πιο ισχυροί απ’ ό,τι ο ίδιος. Υπηρέτησε στα διοικητικά συμβούλια των IAC/InterActive, McDonald’s, Washington Post Company, H.J. Heinz και Home Depot, καθώς και των Coca-Cola και Berkshire Hathaway. Επιπλέον, για 22 χρόνια μετά τη συνταξιοδότησή του από την Coca-Cola, ο Keough υπηρέτησε ως μη εκτελεστικός πρόεδρος της Allen & Co. Ο Herbert Allen δεν μπορεί να εντοπίσει με ακρίβεια τι έφερε ο Keough στην εταιρεία του αλλά, ό,τι και να ήταν, ήταν σημαντικό: «Έφερε ένα πνεύμα και μια ευφυΐα που είναι δύσκολο να προσδιοριστούν. Ήταν, πάνω απ’ όλα, ένας δάσκαλος».

Εν τέλει, ο μεγαλύτερος επενδυτής στον κόσμο – ο Buffett – και οποιοσδήποτε άλλος που ήξερε τον Don Keough έμαθαν το εξής απ’ αυτόν: ότι οι βαθιές σχέσεις αποτελούν την πραγματική μυστική συνταγή της διαρκούς επιχειρηματικής επιτυχίας.