Ελβετικοί παγετώνες: Απώλεια του 25% του όγκου τους σε μια δεκαετία – Ανησυχία για το 2025
Η κλιματική κρίση συνεχίζει να πλήττει ανελέητα τους ελβετικούς παγετώνες, οι οποίοι το 2025 κατέγραψαν την τέταρτη μεγαλύτερη ετήσια απώλεια όγκου στα χρονικά, χάνοντας το 3% της μάζας τους.
Οι παγετώνες της Ελβετίας συνέχισαν την ταχεία υποχώρησή τους και το 2025, καταγράφοντας την τέταρτη μεγαλύτερη ετήσια απώλεια όγκου πάγου από τότε που ξεκίνησαν οι μετρήσεις. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Ελβετικού Δικτύου Παρακολούθησης Παγετώνων (GLAMOS), οι παγετώνες έχασαν το 3% της συνολικής τους μάζας μέσα στους τελευταίους 12 μήνες. Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει ότι η Ελβετία διανύει τη χειρότερη δεκαετία τήξης παγετώνων που έχει καταγραφεί ποτέ, έχοντας χάσει περίπου το ένα τέταρτο (25%) του συνολικού όγκου των παγετώνων της από το 2015.
Οι αιτίες της τήξης
Η ανησυχητική αυτή συρρίκνωση αποδίδεται σε έναν συνδυασμό δυσμενών κλιματικών παραγόντων:
- Χειμώνας με λίγο χιόνι: Ο χειμώνας 2024-2025 χαρακτηρίστηκε από πολύ χαμηλά επίπεδα χιονόπτωσης, ιδιαίτερα στις βορειοανατολικές περιοχές των Άλπεων. Το βάθος του χιονιού στα τέλη Απριλίου ήταν περίπου 13% χαμηλότερο από τον μέσο όρο της περιόδου 2010-2020. Το λεπτό στρώμα χιονιού δεν παρείχε την απαραίτητη προστασία στον πάγο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
- Καύσωνες του καλοκαιριού: Έντονοι καύσωνες τον Ιούνιο και τον Αύγουστο επιτάχυναν δραματικά την τήξη. Τον Αύγουστο, η γραμμή παγοποίησης (το υψόμετρο στο οποίο η θερμοκρασία πέφτει στους 0°C) ανέβηκε έως και τα 5.000 μέτρα, πολύ πάνω από την κορυφή του Mont Blanc, της υψηλότερης κορυφής της Δυτικής Ευρώπης. Μόνο ο σχετικά δροσερός Ιούλιος απέτρεψε ένα ακόμη χειρότερο αποτέλεσμα.
Οι επιπτώσεις
Η απώλεια πάγου, αν και μικρότερη από τα ακραία ρεκόρ του 2022 (5,9%) και του 2023 (4,4%), παραμένει τεράστια και εντάσσεται σε μια καταστροφική τάση. Οι παγετώνες που βρίσκονται σε υψόμετρο κάτω των 3.000 μέτρων έχουν πληγεί περισσότερο. Για παράδειγμα, παγετώνες όπως ο Claridenfirn, ο Plaine Morte και ο Silvretta έχασαν πάνω από δύο μέτρα πάχους, καθώς το χειμερινό χιόνι εξαφανίστηκε εντελώς μέχρι τον Σεπτέμβριο, ένα σπάνιο φαινόμενο.
Ο Matthias Huss, διευθυντής του GLAMOS, τόνισε τις ευρύτερες συνέπειες, δηλώνοντας: «Η συνεχής συρρίκνωση των παγετώνων συμβάλλει στην αποσταθεροποίηση των ορεινών όγκων». Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο για καταστροφικές κατολισθήσεις βράχων και πάγου, όπως αυτή που κατέστρεψε το χωριό Blatten τον Μάιο του 2025. Επιπλέον, η μείωση των παγετώνων, που λειτουργούν ως φυσικές δεξαμενές νερού, απειλεί τη διαθεσιμότητα γλυκού νερού για τη γεωργία, την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας και τις πόλεις, με τις επιπτώσεις να γίνονται αισθητές έως τη Μεσόγειο Θάλασσα.
Το μέλλον των παγετώνων
Οι επιστήμονες είναι απαισιόδοξοι για την επιβίωση πολλών παγετώνων. Από το 2016 έως το 2022, υπολογίζεται ότι περίπου 100 παγετώνες εξαφανίστηκαν στην Ελβετία, ενώ πάνω από 1.000 μικρότεροι παγετώνες έχουν χαθεί από τη δεκαετία του 1970. Ακόμα και με άμεση σταθεροποίηση του κλίματος, η υποχώρηση θα συνεχιστεί για αρκετά χρόνια.
Ωστόσο, ο Huss υπογραμμίζει ότι δεν είναι όλα χαμένα. «Αν οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μηδενιστούν μέσα στα επόμενα 30 χρόνια, θα μπορούσαμε να σώσουμε περίπου το ένα τρίτο των ελβετικών παγετώνων», κυρίως αυτούς που βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο. Η κατάσταση στην Ελβετία, όπου η μέση θερμοκρασία έχει αυξηθεί με διπλάσιο ρυθμό από τον παγκόσμιο μέσο όρο, καθιστά την παγκόσμια δράση για το κλίμα, όπως αυτή που προωθείται από το Διεθνές Έτος για τη Διατήρηση των Παγετώνων του ΟΗΕ για το 2025, πιο επιτακτική από ποτέ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
Πηγή: Reuters.com
